Thổ Nhĩ Kỳ và Israel “hạ nhiệt”, cùng gửi thông điệp tránh đối đầu ở Syria

Thổ Nhĩ Kỳ và Israel “hạ nhiệt”, cùng gửi thông điệp tránh đối đầu ở Syria

#ThổNhĩKỳ #Israel #Syria #NATO #XungĐột #AnNinhKhuVực

Trong bối cảnh căng thẳng leo thang giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Israel tại Syria, cả hai nước đã có những tín hiệu bất ngờ nhằm giảm nhiệt, tránh nguy cơ đối đầu trực tiếp.

Thổ Nhĩ Kỳ: “Syria là của người Syria”

Nhân dịp họp ngoại trưởng NATO, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan ngày 4/4 khẳng định với Reuters rằng Ankara *”không muốn bất kỳ cuộc đối đầu nào với Israel ở Syria”*, đồng thời nhấn mạnh: *”Syria là của người Syria”*.

Ông Fidan tiết lộ Thổ Nhĩ Kỳ đang hợp tác với các nước trong khu vực để xây dựng cơ chế phối hợp với chính quyền Damascus, nhằm ngăn chặn sự trỗi dậy của tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng và các nhóm vũ trang người Kurd – mà Ankara coi là khủng bố.

*”Phá hoại nỗ lực hợp tác chống khủng bố giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Syria sẽ kéo khu vực quay lại thời kỳ hỗn loạn”*, ông cảnh báo.

Đáng chú ý, Ngoại trưởng Fidan cho biết nếu chính quyền Syria muốn đạt thỏa thuận với Israel, đó là *”việc nội bộ của Damascus”* và Ankara sẽ không can thiệp. Tuy nhiên, ông cáo buộc Israel đang làm suy yếu năng lực của Syria trong cuộc chiến chống IS, dù không nêu rõ chi tiết.

Israel: “Không muốn xung đột với Thổ Nhĩ Kỳ”

Dù chưa chính thức phản hồi, một quan chức Israel giấu tên cùng ngày khẳng định với Reuters rằng Tel Aviv *”không muốn xung đột với Thổ Nhĩ Kỳ”* và hy vọng Ankara cũng có thiện chí tương tự.

Tuy nhiên, vị này cảnh báo Israel *”sẽ có biện pháp đáp trả”* nếu Thổ Nhĩ Kỳ củng cố hiện diện quân sự tại Syria – quốc gia tiếp giáp biên giới Israel.

Bối cảnh căng thẳng leo thang

Những tuyên bố trên được đưa ra sau một tuần căng thẳng gia tăng:

– Ngày 2/4, Israel không kích nhiều căn cứ không quân Syria, được cho là nhằm *”cảnh báo Thổ Nhĩ Kỳ không can thiệp vào hoạt động quân sự của Israel”* (theo Fox News).
– Ngoại trưởng Fidan ngay lập tức cáo buộc Israel *”gây bất ổn, nuôi dưỡng khủng bố”*.
– Ngược lại, Ngoại trưởng Israel Gideon Sa’ar chỉ trích Ankara đóng *”vai trò tiêu cực”* tại Syria và đe dọa Damascus sẽ *”trả giá đắt”* nếu để ngoại bang can thiệp.

Triển vọng nào cho Syria?

Ông Fidan nhận định thế giới đang chứng kiến *”một Syria mới”* sau sự sụp đổ của chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad cuối năm ngoái, đòi hỏi cách tiếp cận khác từ cộng đồng quốc tế. Ông cũng tiết lộ Mỹ đang xem xét nới lỏng trừng phạt Syria, và Thổ Nhĩ Kỳ đã bày tỏ quan điểm với đồng minh phương Tây.

Dù cả hai bên đều thể hiện thiện chí, động thái quân sự gần đây cho thấy nguy cơ đụng độ vẫn hiện hữu. Liệu Syria sẽ trở thành “chiến trường ủy nhiệm” giữa các cường quốc, hay xu hướng đối thoại sẽ chiếm ưu thế?

#ĐịaChínhTrị #HòaGiải #KhủngBố #ChiếnTranhỦyNhiệm

Bên lề cuộc họp ngoại trưởng các nước thuộc Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan hôm 4-4 nói với hãng tin Reuters rằng Ankara “không muốn chứng kiến bất kỳ cuộc đối đầu nào với Israel ở Syria vì Syria là của người Syria”.

Ông Fidan cho biết Thổ Nhĩ Kỳ đang hợp tác với các đối tác khu vực để hình thành một cơ chế hợp tác với Syria nhằm ngăn chặn sự trỗi dậy của tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) và chống lại các mối đe dọa chung, trong đó có lực lượng quân nhân người Kurd mà Ankara coi là khủng bố.

Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ cảnh báo rằng việc phá hoại các nỗ lực hợp tác chống khủng bố giữa Ankara và chính quyền mới tại Damascus có nguy cơ sẽ kéo toàn bộ khu vực trở lại tình trạng hỗn loạn.

Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan. Ảnh: ANADOLU

Ông Fidan lưu ý rằng đối với Thổ Nhĩ Kỳ, nếu chính quyền mới của Syria muốn có “một số thỏa thuận nhất định” với Israel thì đó là việc riêng của Damascus, ám chỉ rằng Ankara sẽ không can thiệp hay phản đối thỏa thuận như vậy.

Tuy nhiên, ông Fidan cáo buộc Israel “đang dần tước đi tất cả năng lực” cho phép chính quyền mới ở Syria có thể sử dụng để chống lại IS và các lực lượng khủng bố khác, song không mô tả chi tiết cáo buộc.

Ông Fidan nhấn mạnh rằng thế giới đang nhìn thấy một nước Syria mới sau khi chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad bị lật đổ hồi cuối năm ngoái và thực tế này đòi hỏi một cách tiếp cận mới.

Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ nói rằng ông hiểu Tổng thống Mỹ Donald Trump đang xem xét lại các chính sách liên quan tới Syria, bao gồm các lệnh trừng phạt chống lại Damascus, và Ankara đã truyền đạt quan điểm của mình về vấn đề này tới các đồng minh phương Tây.

Israel chưa có bình luận chính thức sau thông điệp của Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ.

Tuy nhiên, cũng trong ngày 4-4, một quan chức cấp cao giấu tên của Israel nói với Reuters rằng nước này “không muốn xung đột với Thổ Nhĩ Kỳ” và hy vọng rằng Ankara cũng không muốn xung đột với Tel Aviv.

Quan chức này nói rằng Tel Aviv “không muốn thấy Thổ Nhĩ Kỳ cố thủ” ở Syria – một quốc gia có chung biên giới với Israel – và cảnh báo rằng Israel “có đủ mọi cách để xử lý vấn đề này”.

Các thông điệp trên được đưa ra trong bối cảnh căng thẳng Thổ Nhĩ Kỳ-Israel tại Syria đang dâng cao.

Hôm 2-4 Israel đã tiến hành một loạt cuộc không kích vào các căn cứ không quân của Syria, được cho là nhằm “gửi một thông điệp rõ ràng tới Thổ Nhĩ Kỳ rằng không được can thiệp vào các hoạt động trên không của Israel trong không phận Syria”, theo đài Fox News.

Ngay trong ngày 2-4, ông Fidan đã cáo buộc Israel gây bất ổn trong khu vực bằng cách “gây ra hỗn loạn và nuôi dưỡng chủ nghĩa khủng bố”.

Ngoại trưởng Israel Gideon Sa’ar thì cáo buộc Thổ Nhĩ Kỳ đóng “vai trò tiêu cực” tại Syria, đồng thời cảnh báo chính quyền lâm thời tại Damascus “phải trả giá rất đắt” nếu cho phép các thế lực bên ngoài xâm nhập vào lãnh thổ Syria.

HOÀN ĐỨC