Quy Đổi Điểm Xét Tuyển: Giải Pháp Ngăn Gian Lận Hay Chỉ Là “Bình Mới Rượu Cũ”?

Quy Đổi Điểm Xét Tuyển: Giải Pháp Ngăn Gian Lận Hay Chỉ Là “Bình Mới Rượu Cũ”?

#GiáoDục #TuyểnSinh2024 #QuyĐổiĐiểm #GianLậnTuyểnSinh #BộGDĐT

Bộ GD&ĐT siết chặt quy định, yêu cầu các trường quy đổi điểm về chung một thang để đảm bảo công bằng. Liệu điều này có ngăn được “trò chơi” phân chia chỉ tiêu để nâng điểm chuẩn?

Theo Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Hoàng Minh Sơn, quy chế tuyển sinh 2024 có hai thay đổi lớn: bỏ xét tuyển sớm và quy đổi tương đương điểm trúng tuyển giữa các phương thức về cùng một thang. Mục tiêu là đảm bảo công bằng, minh bạch, tránh tình trạng trường lợi dụng đa phương thức để “đánh tráo” điểm chuẩn.

### Tại Sao Phải Quy Đổi Điểm?
Những năm gần đây, nhiều trường chia chỉ tiêu theo phương thức xét tuyển (học bạ, thi đánh giá năng lực, điểm thi THPT…) rồi tự quyết định điểm chuẩn riêng. Cách làm này thiếu căn cứ khoa học, dễ bị lợi dụng để “nâng đỡ” thí sinh theo ý muốn.

Ví dụ: Một ngành có 200 chỉ tiêu, trường có thể phân bổ 120 suất cho phương thức dễ (học bạ) và 80 suất cho phương thức khó (thi THPT). Kết quả, điểm chuẩn hai phương thức chênh lệch lớn, gây bất công cho thí sinh.

### Công Thức Quy Đổi: Khoa Học Hay Chỉ Là “Lý Thuyết Suông”?
Bộ GD&ĐT đề xuất hai phương pháp quy đổi:
1. Phân vị (percentile): So sánh top 1%, 5%, 10% thí sinh giữa các phương thức để tìm điểm tương đương.
2. Hồi quy tuyến tính: Dựa trên mối tương quan giữa điểm thi THPT và điểm đánh giá năng lực.

Thứ trưởng Sơn nhấn mạnh: *”Nếu hai kỳ thi đánh giá năng lực khác nhau, không thể dùng chung để tuyển vào một ngành. Điểm trúng tuyển phải phản ánh đúng năng lực cốt lõi của thí sinh.”*

### Liệu Có “Bắt Bài” Được Các Trường?
– Bộ yêu cầu trường công khai công thức quy đổi và chịu giám sát.
– Đồng thời, các trường phải đối chiếu kết quả học tập thực tế của sinh viên sau 1-2 năm để điều chỉnh công thức.

Tuy nhiên, câu hỏi lớn vẫn là: Liệu các trường có tìm cách “lách” bằng cách điều chỉnh dữ liệu hoặc đặt ngưỡng quy đổi thiên lệch?

### Kết Luận: Thay Đổi Tích Cực Nhưng Vẫn Cần Giám Sát Chặt
Quy định mới là bước tiến trong minh bạch tuyển sinh, nhưng hiệu quả thực tế phụ thuộc vào cách triển khai của các trường và sự giám sát sát sao từ Bộ GD&ĐT.

#TuyểnSinhĐạiHọc #CôngBằngGiáoDục #HoàngMinhSơn #ChốngTiêuCực

*Minh Khôi*

Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Hoàng Minh Sơn cho biết, quy chế tuyển sinh đại học năm nay có hai điểm mới: bỏ xét tuyển sớm và quy đổi tương đương ngưỡng đầu vào và điểm trúng tuyển của các phương thức, tổ hợp về chung một thang điểm.

Để đưa ra công thức quy đổi điểm, Bộ GD&ĐT xin ý kiến các trường, đặc biệt là những người trực tiếp làm công tác tuyển sinh, và các nhà khoa học. Bộ cũng nhận được sự đồng thuận.

“Việc quy đổi này không áp dụng với những ngành chỉ sử dụng một phương thức, ví dụ như xét điểm thi tốt nghiệp THPT hoặc xét điểm thi đánh giá năng lực. Chỉ những ngành có nhiều phương thức xét tuyển mới phải quy đổi, để đảm bảo điểm chuẩn vào cùng một ngành có sự tương đương, đánh giá đúng năng lực cốt lõi của người học”, Thứ trưởng nói thêm.

Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Hoàng Minh Sơn.

Sở dĩ Bộ GD&ĐT yêu cầu các trường quy đổi điểm do nhận thấy một số bất cập trong công tác tuyển sinh ở các năm trước. Khi đó, các trường đại học phân chia chỉ tiêu theo từng phương thức, sau đó sẽ lấy điểm trúng tuyển của từng phương thức dựa trên số chỉ tiêu đã phân chia. Cách làm này hầu như không có căn cứ khoa học, lại tạo ra kẽ hở cho tiêu cực, gian lận.

Ví dụ, một ngành nào đó có chỉ tiêu là 200, tuyển bằng hai phương thức, mỗi phương thức 100 sinh viên. Để tuyển đủ, không trường nào gọi vừa đủ theo chỉ tiêu, mà đều gọi chênh lên để sau lọc ảo là vừa. Khi đó, một trường có thể nâng chỉ tiêu của phương thức này lên thành 120 và giảm ở phương thức còn lại xuống còn 80. Việc này dẫn đến nguy cơ thiếu minh bạch. Đây là điều nguy hiểm nhất buộc cơ quan quản lý nhà nước phải quy định lại.

Việc đưa ra điểm chuẩn dựa trên phân tích và quy đổi tương đương giữa các phương thức có tính khoa học và bảo đảm tính công bằng hơn rất nhiều so với việc quyết định điểm chuẩn qua phân chia chỉ tiêu.

Trước băn khoăn không thể quy đổi tương đương kết quả các kỳ thi đánh giá năng lực/tư duy với thi tốt nghiệp THPT, Thứ trưởng thẳng thắn nếu các kỳ thi đánh giá những năng lực khác nhau của thí sinh thì không thể dùng nó để tuyển thí sinh thi vào cùng một ngành. “Tuyển vào cùng một ngành, thí sinh phải có năng lực cốt lõi đáp ứng yêu cầu giống nhau hoặc chỉ khác nhau một phần nhỏ. Khi cùng đánh giá một năng lực, điểm trúng tuyển giữa các phương thức phải quy đổi được”, ông nhấn mạnh.

Bộ GD&ĐT đã đưa công thức để các trường tham khảo khi quy đổi điểm tương đương. Công thức này dựa trên phương pháp phân vị. Cụ thể, các trường lấy dữ liệu của một lượng lớn thí sinh có cả kết quả thi tốt nghiệp, điểm học bạ, điểm thi đánh giá năng lực, tư duy, sau đó xét theo các mốc điểm.

Chẳng hạn, các trường lấy top 1% thí sinh của tất cả phương thức. Điểm để đạt top 1% này theo kết quả thi đánh giá năng lực và thi tốt nghiệp THPT là bao nhiêu thì đó sẽ là mức tương đương.

Tiếp đó, các trường lại xem mốc điểm để đạt top 5%, 10% là ở khoảng nào của từng phương thức, sau đó sẽ đưa ra ngay được mức tương đương của hai loại điểm đó.

Hoặc các trường cũng có thể áp dụng phương pháp hồi quy tuyến tính. Ví dụ, một trường lọc ra các thí sinh đạt điểm thi tốt nghiệp THPT trong khoảng 20-21. Sau đó xem những em này có điểm thi đánh giá năng lực trong khoảng nào, rồi dùng phương pháp xấp xỉ tuyến tính để ra được khoảng điểm tương ứng giữa hai phương thức.

Nói chung, về mặt khoa học, tính toán, điều này khá đơn giản và các trường đều có thể làm được. Các thí sinh hoàn toàn không bị ảnh hưởng, yêu cầu tính toán này sẽ làm cho các trường tuyển sinh minh bạch hơn.

Các trường sẽ phải công bố công thức quy đổi tương đương và Bộ GD&ĐT sẽ giám sát xem có hợp lý không. Các trường sẽ không thể lạm dụng việc tăng – giảm chỉ tiêu ở từng phương thức, khiến điểm chuẩn có sự chênh lệch. “Những gì Bộ làm đều nhằm tạo công bằng và tốt hơn cho thí sinh. Các em không phải làm thêm gì cả”, Thứ trưởng Sơn khẳng định.

Thời gian tới, Bộ sẽ đưa ra khung quy đổi với các phương thức, tổ hợp phổ biến. Nhưng đó không phải là công thức quy đổi chung cho tất cả trường và ngành, các trường căn cứ để điều chỉnh theo đặc thù cho phù hợp.

Một điểm nữa là Bộ đưa ra khung quy đổi chung mới chỉ dựa trên điểm thi của các em. Khi xây dựng công thức, các trường sẽ phải dựa thêm vào kết quả học tập sau 1-2 năm tại trường của sinh viên ở các phương thức khác nhau.

Sau đó, các trường đánh giá sinh viên trúng tuyển bằng điểm chuẩn, phương thức này có kết quả tương quan ra sao với những em vào trường bằng phương thức khác để điều chỉnh công thức cho phù hợp. Đó là trách nhiệm và quyền tự chủ của các trường.

Minh Khôi