Cà phê: Thần dược hay kẻ thù? Lời cảnh báo cho tín đồ “nghiện” cafe! #cafephong #suckhoe #caffeine #nghiennau

Cà phê: Thần dược hay kẻ thù? Lời cảnh báo cho tín đồ “nghiện” cafe! #cafephong #suckhoe #caffeine #nghiennau

Trà và cà phê – hai thức uống thống trị thế giới. Tại Anh, 63% người lớn lựa chọn cà phê, vượt xa con số 59% của trà. Nhưng đằng sau hương vị quyến rũ ấy là những tác động phức tạp đến sức khỏe, đòi hỏi sự tỉnh táo và cân nhắc. Chuyên gia dinh dưỡng Deborah Grayson cảnh báo: “Lượng cà phê hợp lý tùy thuộc vào khả năng chuyển hóa caffeine của mỗi người, liên quan đến yếu tố di truyền và tình trạng sức khỏe.” Mức an toàn được khuyến nghị là 400mg caffeine/ngày, tương đương 2-4 cốc, tùy loại và độ đậm đặc.

Những tác động của cà phê lên cơ thể:

* Não bộ: Caffeine kích thích dopamine, giúp tỉnh táo, tăng khả năng tập trung và ghi nhớ. Nghiên cứu trên tạp chí Nature Neuroscience cho thấy 2 cốc cà phê giúp cải thiện khả năng ghi nhớ. Tuy nhiên, vì thời gian bán hủy của caffeine là 5-6 giờ, việc tiêu thụ quá nhiều có thể ảnh hưởng chất lượng giấc ngủ.

* Răng miệng: Tính axit cao trong cà phê bào mòn men răng, gây xỉn màu, hôi miệng và tăng nguy cơ sâu răng, đặc biệt khi thêm đường hoặc siro.

* Làn da: Cà phê là “con dao hai lưỡi”. Caffeine là chất chống oxy hóa, nhưng lượng caffeine quá cao làm tăng cortisol, dẫn đến hao hụt collagen, gây lão hóa sớm.

* Xương: Uống quá nhiều cà phê (9 cốc/ngày) cản trở hấp thu canxi, tăng nguy cơ gãy xương. Chế độ ăn thiếu canxi càng làm trầm trọng thêm vấn đề này.

* Buồng trứng: Hơn 300mg caffeine/ngày (khoảng 3 cốc) giảm 27% khả năng mang thai do ảnh hưởng đến sự co thắt ống dẫn trứng.

* Bàng quang: Caffeine kích thích cơ bàng quang, gây tiểu tiện nhiều lần và tăng nguy cơ các vấn đề về bàng quang (hơn 70% với người uống >3 cốc/ngày).

* Tim mạch: Đối với người bị cao huyết áp hoặc rối loạn nhịp tim, caffeine có thể tạm thời làm tăng huyết áp và nhịp tim. Tuy nhiên, với người khỏe mạnh, 2-3 cốc/ngày có thể có lợi cho tim mạch.

Kết luận:

Cà phê mang đến nhiều lợi ích, nhưng lạm dụng sẽ gây ra nhiều tác hại không ngờ. Hãy lắng nghe cơ thể mình và uống cà phê một cách điều độ để tận hưởng trọn vẹn hương vị mà không ảnh hưởng đến sức khỏe. Lựa chọn cà phê không caffeine cũng là giải pháp cho những ai muốn thưởng thức hương vị mà không phải lo lắng về caffeine.

Theo thống kê, trà và cà phê là 2 thức uống được yêu thích nhất trên thế giới. Tại Anh, 63% số người trưởng thành thường xuyên uống cà phê so với 59% chọn trà.

Chuyên gia dinh dưỡng kiêm dược sĩ người Anh Deborah Grayson cho biết: “Có rất nhiều tranh luận về mức tiêu thụ cà phê hợp lý nhưng điều này phụ thuộc phần lớn vào khả năng chuyển hóa caffeine của mỗi người liên quan tới gene và tình trạng sức khỏe tổng thể. Ví dụ, một số người mắc bệnh tim có thể trở nặng khi tiêu thụ caffeine. Nhìn chung, 400mg caffeine mỗi ngày được coi là an toàn. Do một cốc cà phê chứa từ 70 đến 150mg caffeine, tùy loại và độ đậm đặc, nên hầu hết mọi người có thể uống từ 2-4 cốc mỗi ngày”.

Dưới đây là tác dụng của cà phê lên cơ thể:

Não bộ

Theo Mirror, một trong những lý do chính khiến chúng ta uống cà phê là khả năng giúp tỉnh táo. Caffeine có trong cà phê kích thích các chất dẫn truyền thần kinh tạo cảm giác dễ chịu như dopamine, hỗ trợ mạng lưới thần kinh hoạt động nhanh hơn.

Cà phê có nhiều tác dụng tốt với sức khỏe nhưng không nên lạm dụng. Ảnh minh họa: Ban Mai

Một nghiên cứu đăng trên tạp chí Nature Neuroscience cho thấy những người uống 200mg caffeine – tương đương 2 cốc cà phê – sau khi học hình ảnh thì ghi nhớ tốt hơn vào ngày hôm sau so với nhóm dùng giả dược.

Caffeine chặn các thụ thể adenosine, chất giúp chúng ta cảm thấy buồn ngủ và thư giãn. Caffeine có thời gian bán hủy khoảng 5-6 tiếng. Điều đó nghĩa là một nửa lượng caffeine vẫn còn trong cơ thể sau thời gian này. Việc cơ thể phân giải caffeine nhanh hay chậm phụ thuộc vào enzym gan và tốc độ trao đổi chất của mỗi người. Do đó, caffeine ảnh hưởng chất lượng giấc ngủ.

Răng miệng

Dù có vị ngon, cà phê không tốt cho răng hoặc hơi thở. Uống nhiều có thể khiến răng xỉn màu và gây hôi miệng. Bác sĩ Nyree Whitley cho hay: “Cà phê có tính axit cao, có thể bào mòn men răng và tăng mảng bám, khiến răng dễ bị sâu hơn, đặc biệt nếu bạn cho đường hoặc siro”.

Làn da

“Cà phê là nghịch lý với làn da – vừa bảo vệ vừa hủy hoại sự trẻ trung”, bác sĩ da liễu Laura Geige chia sẻ. Caffeine là chất chống oxy hóa mạnh, góp phần vô hiệu hóa các gốc tự do – nguyên nhân gây lão hóa. Tuy nhiên, nếu dùng quá nhiều, cà phê làm cortisol tăng cao, dẫn đến hao hụt collagen, suy yếu hàng rào da, tạo nếp nhăn và mất độ đàn hồi nhanh hơn lão hóa tự nhiên.

Xương

Uống quá nhiều cà phê cản trở hấp thụ canxi, cần thiết để xương chắc khỏe. Một nghiên cứu tại Na Uy cho thấy uống 9 cốc cà phê/ngày tăng nguy cơ gãy xương. Deborah Grayson nói: “Tiêu thụ quá nhiều caffeine có thể giảm mật độ xương, nhất là nếu chế độ ăn thiếu canxi”.

Buồng trứng

Nếu bạn đang cố thụ thai, hãy hạn chế caffeine. Một nghiên cứu cho thấy caffeine ảnh hưởng đến sự co thắt trong ống dẫn trứng – cần thiết để di chuyển trứng từ buồng trứng tới tử cung. Phụ nữ uống hơn 300mg caffeine mỗi ngày (khoảng 3 cốc) giảm 27% khả năng mang thai.

Bàng quang

Caffeine khiến cơ thể tạo nước tiểu nhanh hơn, dễ gây mất nước và tiểu tiện nhiều hơn. Chất này cũng kích thích cơ bàng quang, khiến bạn cảm thấy buồn tiểu. Một nghiên cứu từ Đại học Alabama (Mỹ) phát hiện người uống hơn 3 cốc/ngày có khả năng bị vấn đề bàng quang cao hơn 70%.

Tim mạch

Nếu bạn bị cao huyết áp hoặc rối loạn nhịp tim, hãy hạn chế cà phê. Chuyên gia dinh dưỡng Rohini Bajekal thông tin: “Caffeine có thể tăng huyết áp và nhịp tim tạm thời. Nam giới có bệnh tim nên giảm lượng tiêu thụ hoặc chọn cà phê không caffeine”.

Tuy nhiên, với người khỏe mạnh, uống lượng cà phê vừa phải có thể tốt cho tim. Một nghiên cứu đăng trên tạp chí Tim mạch Phòng ngừa châu Âu cho thấy uống 2–3 cốc mỗi ngày giúp giảm nguy cơ bệnh tim và tử vong sớm.

An Yên