Tổng Thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol Bị Phế Truất: Chính Trường Chấn Động, Dư Luận Dậy Sóng

Tổng Thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol Bị Phế Truất: Chính Trường Chấn Động, Dư Luận Dậy Sóng

#TổngThốngYoon #PhếTruất #HànQuốc #ChínhTrị #HiếnPháp #TinNóng

Ngày 4-4, Tòa Hiến pháp Hàn Quốc chính thức ra phán quyết ủng hộ quyết định luận tội của Quốc hội, chấm dứt nhiệm kỳ Tổng thống Yoon Suk-yeol. Ông Yoon bị cáo buộc vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc dân chủ và pháp quyền khi tự ý ban bố thiết quân luật vào tháng 12-2024 mà không đủ căn cứ hiến định.

### Phán Quyết Lịch Sử: Yoon Suk-yeol Mất Chức
Theo hãng thông tấn Yonhap, phán quyết được công bố trực tiếp bởi Quyền Chánh án Moon Hyung-bae, có hiệu lực ngay lập tức. Tòa nhấn mạnh:
> *”Hành vi của bị cáo gây tổn hại nghiêm trọng đến trật tự hiến pháp. Việc phế truất là cần thiết để bảo vệ nền tảng pháp luật, vì lợi ích quốc gia vượt trên mọi thiệt hại cá nhân.”*

Tòa xác định ông Yoon vi phạm 5 tội danh, bao gồm:
– Tự ý ban bố thiết quân luật (chỉ áp dụng trong tình trạng chiến tranh hoặc khẩn cấp).
– Điều quân đội can thiệp Quốc hội.
– Đột kích Ủy ban Bầu cử Quốc gia.
– Bắt giữ chính trị gia đối lập trái phép.

*Ảnh: Getty Images*

### Phản Ứng Trái Chiều: Đảng Cầm Quyền Chấp Nhận, Đối Lập Ăn Mừng
– Đảng Quyền lực Nhân dân (PPP) tuyên bố “tôn trọng phán quyết”, thừa nhận trách nhiệm không ngăn chặn được khủng hoảng.
– Đảng Dân chủ (đối lập) coi đây là “chiến thắng của nhân dân”. Lãnh đạo Lee Jae-myung hứa “khôi phục kinh tế và dân chủ”.
– Người dân chia rẽ: Người biểu tình ủng hộ phán quyết reo hò, trong khi phe ủng hộ ông Yoon bật khóc.

### Hậu Phế Truất: Bầu Cử Sớm và Nguy Cơ Án Tử
– Hàn Quốc phải tổ chức bầu cử tổng thống mới trong 60 ngày (chậm nhất là 3-6). Thủ tướng Han Duck-soo tạm quyền, cam kết đảm bảo an ninh và minh bạch bầu cử.
– Ông Yoon xin lỗi công chúng: *”Tôi hối tiếc vì không đáp ứng kỳ vọng. Cảm ơn sự ủng hộ của mọi người.”*
– Ngày 14-4, ông sẽ hầu tòa với tội nổi loạn, đối mặt án chung thân hoặc tử hình (dù án tử chưa thi hành từ 1997).

### Sự Sụp Đổ Của Một Cựu Công Tố Viên
Yoon Suk-yeol từng nổi danh khi đưa 2 cựu tổng thống (Park Geun-hye và Lee Myung-bak) vào tù. Nhưng nhiệm kỳ của ông chìm trong bê bối:
– Vợ ông (Kim Keon-hee) dính scandal tham nhũng.
– Xung đột với đảng đối lập làm suy yếu chính quyền.
– Quyết định thiết quân luật trở thành “giọt nước tràn ly”.

*Ảnh: Yonhap*

### Bài Học Cho Nền Dân Chủ Hàn Quốc
Đây là lần thứ 2 trong lịch sử Hàn Quốc một tổng thống dân cử bị phế truất (sau bà Park Geun-hye năm 2017). Sự kiện này đặt ra câu hỏi về cân bằng quyền lực và trách nhiệm lãnh đạo trong thể chế đa đảng.

#ChínhTrịHànQuốc #BầuCử2024 #LuậnTội #YoonSukyeol #ThiếtQuânLuật #PhápLuật
*(Bài viết cập nhật đến ngày 4-4. Theo dõi để biết thêm diễn biến mới nhất!)*

Tác giả: Dương Khang
Nguồn: Tổng hợp từ Yonhap, Korea Herald

Ngày 4-4, Tòa Hiến pháp Hàn Quốc ra phán quyết giữ nguyên quyết định của quốc hội về việc luận tội Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol. Điều này đồng nghĩa Tòa Hiến pháp phế truất ông khỏi cương vị tổng thống, trích dẫn sự vi phạm nghiêm trọng các chuẩn mực dân chủ và pháp quyền vì tuyên bố thiết quân luật vào đầu tháng 12 năm ngoái.

Ông Yoon chính thức bị phế truất

Theo hãng thông tấn Yonhap, phán quyết, do quyền Chánh án Moon Hyung-bae công bố trực tiếp trên sóng truyền hình, là cuối cùng và có hiệu lực ngay lập tức.

“Những hệ quả tiêu cực đối với trật tự hiến pháp và hệ lụy từ hành vi vi phạm pháp luật của bị cáo là vô cùng nghiêm trọng. Việc phế truất tổng thống nhằm bảo vệ nền tảng hiến pháp là cần thiết, và lợi ích quốc gia từ quyết định này vượt xa những tổn thất do việc bãi nhiệm gây ra” – ông Moon phát biểu.

Tòa Hiến pháp tập trung làm rõ liệu ông Yoon có vi phạm pháp luật thông qua năm hành vi chủ chốt: ban bố thiết quân luật, tự soạn thảo sắc lệnh, điều động quân đội đến quốc hội, đột kích Ủy ban Bầu cử Quốc gia và ra lệnh bắt giữ chính trị gia. Kết luận, tòa xác nhận ông Yoon vi phạm tất cả các cáo buộc, trong đó có việc ban bố thiết quân luật trái quy định. Theo hiến pháp Hàn Quốc, thiết quân luật chỉ được áp dụng trong tình trạng chiến tranh hoặc khẩn cấp với mức độ tương đương.

Ông Yoon Suk-yeol bị phế truất khỏi cương vị Tổng thống Hàn Quốc. Ảnh: GETTY IMAGES

Phán quyết này khép lại 4 tháng đầy biến động ở Hàn Quốc, khởi đầu từ tuyên bố thiết quân luật đầy bất ngờ của ông Yoon vào tháng 12-2024, dẫn đến việc ông bị quốc hội luận tội và đối mặt vụ án hình sự với cáo buộc nổi loạn.

Sau khi bị phế truất, ông Yoon đưa ra lời xin lỗi trước toàn dân thông qua luật sư, nói rằng lấy làm tiếc vì không thể đáp ứng được kỳ vọng của người dân.

“Tôi vô cùng hối tiếc vì không thể đáp ứng được hy vọng và kỳ vọng của các bạn. Được phục vụ đất nước là vinh dự lớn nhất trong cuộc đời tôi. Tôi thực sự biết ơn sự ủng hộ và động viên không ngừng nghỉ của các bạn, ngay cả khi tôi còn thiếu sót” – ông Yoon lên tiếng.

Hàn Quốc sẽ phải tổ chức một cuộc bầu cử tổng thống mới trong vòng 60 ngày tới. Với phán quyết được ban hành vào ngày 4-4, ngày bầu cử tổng thống chậm nhất sẽ là ngày 3-6. Trong thời gian đó, Thủ tướng Han Duck-soo sẽ tiếp tục đảm nhiệm vị trí quyền tổng thống Hàn Quốc.

Ông Yoon Suk-yoel là nhà lãnh đạo được bầu một cách dân chủ thứ hai tại Hàn Quốc bị phế truất, trước đó là bà Park Geun-hye bị phế truất hồi năm 2017.

Trong nước kẻ vui, người thất vọng

Trước diễn biến trên, đảng cầm quyền Quyền lực Nhân dân (PPP) Hàn Quốc tuyên bố “trang nghiêm chấp nhận” phán quyết của Tòa Hiến pháp về việc phế truất ông Yoon. Quyền lãnh đạo PPP Kwon Young-se khẳng định rằng đảng này “chịu hoàn toàn trách nhiệm” vì đã không hoàn thành vai trò của một đảng cầm quyền, đồng thời nhấn mạnh rằng việc tôn trọng phán quyết của Tòa Hiến pháp là “cách để bảo vệ nền dân chủ và thượng tôn pháp luật”.

Theo Yonhap, phe đối lập Dân chủ hoan nghênh quyết định của Tòa Hiến pháp, cho rằng việc phế truất ông Yoon là chiến thắng của “nhân dân, dân chủ và hiến pháp”.

Ông Lee Jae-myung – lãnh đạo đảng Dân chủ và cũng là ứng cử viên sáng giá trong cuộc bầu cử tổng thống sắp tới – đọc tuyên bố chính thức từ quốc hội (hiện do đảng này kiểm soát): “Nhân dân vĩ đại đã giành lại nền cộng hòa dân chủ vĩ đại – Đại Hàn Dân Quốc. Cùng với nhân dân, chúng tôi sẽ khôi phục sinh kế bị tàn phá, khôi phục hòa bình, kinh tế và nền dân chủ bằng tinh thần đại đoàn kết”.

Quyền Tổng thống kiêm Thủ tướng Hàn Quốc Han Duck-soo. Ảnh: YONHAP

Ngay sau phán quyết luận tội được đưa ra, quyền Tổng thống kiêm Thủ tướng Han Duck-soo phát biểu trước toàn dân, cam kết sẽ nỗ lực tối đa để tổ chức cuộc bầu cử sắp tới một cách minh bạch, công bằng, đảm bảo quá trình chuyển giao quyền lực diễn ra suôn sẻ.

“Với vai trò là quyền tổng thống, tôi sẽ đảm bảo không có khoảng trống nào trong an ninh quốc gia và quan hệ đối ngoại, và đất nước sẽ duy trì một thế trận an ninh vững chắc và kiên định. Tôi cũng sẽ làm mọi thứ trong khả năng của mình để đảm bảo không có sự gián đoạn nào trong việc giải quyết những vấn đề cấp bách như tranh chấp thương mại, đồng thời kiên quyết duy trì trật tự công cộng để công dân của chúng ta cảm thấy an toàn và yên tâm” – ông Han nói thêm.

Ngoài ra, phản ứng của đám đông bên ngoài Tòa Hiến pháp ngay sau khi phán quyết được công bố cho thấy sự chia rẽ sâu sắc trong lòng người dân Hàn Quốc. Theo Yonhap, những người ủng hộ ông Yoon chìm trong nỗi thất vọng, trong khi bên ủng hộ ông thì ôm nhau vui mừng trước phán quyết.

Từ Tổng thống Hàn Quốc đến bị cáo tội nổi loạn

Theo tờ Korea Herald, ông Yoon Suk-yeol – một công tố viên lừng danh với chiến tích đưa hai cựu tổng thống Hàn Quốc là bà Park Geun-hye và ông Lee Myung-bak vào tù – đã đắc cử tổng thống Hàn Quốc vào năm 2022. Tuy nhiên, sự nghiệp chính trị của ông nhanh chóng chìm trong khủng hoảng.

Mặc dù từng được kỳ vọng là một người lãnh đạo chống tham nhũng, tỉ lệ ủng hộ ông Yoon bắt đầu giảm mạnh ngay cả trước khi ông nhậm chức. Các tranh cãi về vợ ông (bà Kim Keon-hee) và những mâu thuẫn chính trị với đảng đối lập khiến ông rơi vào thế khó.

Tuy nhiên, cú sốc thực sự đến vào đêm 3-12-2024, khi ông Yoon bất ngờ tuyên bố thiết quân luật ngắn ngủi. Chưa đầy hai tuần sau, vào ngày 14-12, ông Yoon bị quốc hội luận tội. Ngày 15-1, ông Yoon trở thành tổng thống đương nhiệm đầu tiên của Hàn Quốc bị bắt và truy tố.

Với phán quyết phế truất của Tòa án Hiến pháp vào ngày 4-4, ông Yoon chính thức bị tước chức vụ tổng thống.

Tuy nhiên, chuyện chưa dừng lại ở đó. Ngày 14-4, ông sẽ phải hầu tòa về cáo buộc nổi loạn, có thể đối diện với án tử hình hoặc tù chung thân. Giới quan sát cho rằng án tử hình chưa được thi hành tại Hàn Quốc từ năm 1997, do đó khả năng cao ông Yoon sẽ nhận án chung thân.

DƯƠNG KHANG