Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV sẽ họp phiên trù bị và khai mạc trọng thể sáng nay 5/5, dự kiến bế mạc chiều ngày 30/6/2025, theo hình thức họp tập trung tại Nhà Quốc hội, Thủ đô Hà Nội với 37 ngày làm việc.
Góp phần mở ra cục diện mới, tầm nhìn lâu dài
Khối lượng công việc lớn nhất từ trước đến nay trong lịch sử các kỳ họp Quốc hội khi cơ quan quyền lực Nhà nước cao nhất xem xét, quyết định 54 nội dung về công tác lập hiến, lập pháp, gồm 3 nghị quyết về công tác lập hiến và 51 luật, nghị quyết thuộc công tác lập pháp; 14 nhóm nội dung về kinh tế – xã hội, ngân sách nhà nước, giám sát và các vấn đề quan trọng khác; đồng thời có 8 nhóm nội dung các cơ quan gửi báo cáo để các đại biểu Quốc hội nghiên cứu, làm cơ sở để thực hiện quyền giám sát và xem xét các nội dung theo quy định.
Nghị quyết số 60-NQ/TW ngày 12/4/2025 của Hội nghị Trung ương lần thứ 11 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII với trọng tâm là việc sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh, không tổ chức cấp huyện, sáp nhập cấp xã và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp; sắp xếp các tổ chức chính trị – xã hội, các hội quần chúng được Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ vào MTTQ Việt Nam… mở ra cục diện mới phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới với tầm nhìn lâu dài.
Để đáp ứng yêu cầu nói trên, tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội tiến hành sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013. Vấn đề này được đặt lên bàn nghị sự ngay sau phiên khai mạc, trong đó thành lập Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 để tiến hành nghiên cứu, soạn thảo, xin ý kiến nhân dân và kịp thời trình Quốc hội biểu quyết thông qua vào cuối kỳ họp, có hiệu lực từ 1/7/2025 để phục vụ cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn từng cho biết, phạm vi sửa đổi, bổ sung Hiến pháp lần này tập trung vào 2 nhóm nội dung, liên quan đến khoảng 8/120 điều của Hiến pháp năm 2013: Một là các quy định liên quan đến MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị – xã hội (tập trung ở Điều 9,10), để đáp ứng yêu cầu sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, nêu cao vai trò, trách nhiệm, tính chủ động của MTTQ Việt Nam, vai trò tập hợp các giai cấp, tầng lớp, hướng mạnh về địa bàn dân cư, gần dân, sát dân, đến từng hộ gia đình.
Hai là các quy định tại Chương 9 của Hiến pháp năm 2013 để thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp (không tổ chức cấp huyện).
Các cơ quan, tổ chức theo phạm vi thẩm quyền, lĩnh vực phụ trách, đã tiến hành rà soát, lập danh mục các văn bản quy phạm pháp luật chịu sự tác động của việc sửa đổi, bổ sung Hiến pháp. Theo Báo cáo của Chính phủ, có khoảng 19.220 văn bản ở Trung ương và địa phương ban hành có nội dung chịu tác động, ảnh hưởng trực tiếp của việc thực hiện chủ trương tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, gồm 1.180 văn bản của Trung ương, 18.040 của địa phương.
Và việc Quốc hội xem xét, thông qua tới 34 luật và 11 nghị quyết cũng là chưa có từ trước đến nay tại một kỳ họp, bên cạnh đó còn cho ý kiến về 6 dự án luật khác. Các dự án luật lần này đều liên quan trực tiếp đến tổ chức bộ máy, quyền, lợi ích cơ bản của người dân, tổ chức, doanh nghiệp, thẩm quyền của địa phương và tác động trực tiếp đến phát triển kinh tế – xã hội thuộc các lĩnh vực về ngân sách, đầu tư, quy hoạch.
Theo Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Nguyễn Phương Thủy, trong đó có một số dự án luật là dùng 1 luật sửa nhiều luật, như Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư và Luật Đấu thầu, nên thực tế số luật có nội dung phải sửa nhiều hơn con số 34. Và con số 34 có lẽ chưa phải cuối cùng vì có thể có dự án luật, nghị quyết mới được bổ sung trong quá trình diễn ra kỳ họp.
Quan trọng hơn, khi tiến hành sửa đổi, bổ sung các luật, vấn đề đặc biệt lưu ý là đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, phân định rành mạch thẩm quyền giữa trung ương với địa phương, giữa cấp tỉnh với cấp xã, xác định rõ việc nào của chính quyền cấp huyện cần điều chuyển cho chính quyền cấp xã hoặc giao chính quyền cấp tỉnh để tạo thuận lợi cho địa phương trong quá trình thực hiện. Tinh thần là “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”.
Xem xét rút ngắn nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV để bầu cử sớm
Một nội dung đặc biệt quan trọng khác là việc Quốc hội nghiên cứu tạo hành lang pháp lý để tiến hành rút ngắn nhiệm kỳ Quốc hội và HĐND, tiến hành bầu cử sớm để thu hẹp thời gian sau khi kết thúc đại hội Đảng toàn quốc đến thời điểm bầu cử, kiện toàn nhân sự cấp cao Nhà nước.
Cụ thể, tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội tiến hành sửa Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND; quyết định việc thành lập Hội đồng bầu cử quốc gia và bầu Chủ tịch Hội đồng bầu cử quốc gia cũng như phê chuẩn danh sách Phó Chủ tịch và Ủy viên Hội đồng bầu cử quốc gia; xem xét, quyết định ngày bầu cử đại biểu Quốc hội khoá XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 – 2031.
Phân tích về quyết sách đặc biệt này, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Nguyễn Phương Thủy nhấn mạnh việc rút ngắn nhiệm kỳ Quốc hội nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn, đây cũng là vấn đề được đặt ra ở nhiều nhiệm kỳ trước.
Theo bà, sau khi Đại hội đại biểu toàn quốc của Đảng kết thúc (thông thường vào tháng 1) thì công tác bầu cử được tiến hành vào cuối tháng 5, tức có 4 tháng tiến hành các công việc liên quan để bầu cử đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND và kiện toàn nhân sự cấp cao của Nhà nước.
“Thời gian 4 tháng là khá dài. Thực hiện yêu cầu sắp xếp tổ chức bộ máy, hoàn thiện sớm về mặt nhân sự cấp cao Nhà nước, gắn với kiện toàn nhần sự trong Đảng thì Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét và nhất trí chủ trương báo cáo Quốc hội việc rút ngắn tầm 3 tháng nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV và nhiệm kỳ HĐND các cấp, để làm sao cho cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND lần tới tiến hành gần nhất có thể sau khi hết thúc Đại hội Đảng toàn quốc. Như thế thuận lợi hơn trong kiện toàn bộ máy và nhân sự Nhà nước”, theo bà Nguyễn Phương Thủy.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cũng thông tin, luật bầu cử đang được nghiên cứu sửa đổi theo hướng đơn giản hóa các khâu, các bước tiến hành bầu cử, rút ngắn thời gian thực hiện để công tác bầu cử khẩn trương, thuận lợi nhưng vẫn đáp ứng yêu cầu đảm bảo quyền công dân về bầu cử và ứng cử.
Với chương trình nghị sự rất quan trọng và có thể sẽ còn được bổ sung, Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV đúng như tinh thần Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn từng khẳng định: Thời điểm lịch sử trọng đại của dân tộc thì phải có những quyết định lịch sử, đột phá cho sự phát triển của đất nước.
VOV.VN – Chiều tối 4/5, tại Nhà Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chủ trì Hội nghị Ban Thường vụ Đảng ủy Quốc hội với Tổ trưởng Tổ đảng – Trưởng đoàn Phó Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội phụ trách về Kỳ họp thứ 9, Quốc hội Khóa 15.
Khám phá thêm từ Rao vặt giá tốt
Đăng ký để nhận các bài đăng mới nhất được gửi đến email của bạn.